Auteur: Casey Wild
Mijn vader verliet mijn moeder toen ik drie jaar was. Ze was er kapot van en belandde in een depressie.
Ik werd voor de televisie gezet om naar tekenfilms te kijken, uren achter elkaar, elke dag weer. Soms nam ze me mee naar de speeltuin, waar ik in mijn eentje moest gaan spelen. Als ik haar naar mijn vader vroeg, zei ze: “Hij heeft ons in de steek gelaten. Hij houdt niet van ons. Hij vond ons niet goed genoeg voor hem.”
Mijn moeder deed niet haar best om echt contact met me te maken of mijn bestaan als unieke persoon te erkennen.
Ik weet nog dat ze tegen me zei dat hij, als ik ‘een braaf meisje’ was, misschien weer terug zou komen. Dus besloot ik dat ik een braaf meisje zou zijn. Drie jaar oud was ik, en ik moest en zou bewijzen dat ik mijn vaders liefde verdiende.
Hij kwam me inderdaad opzoeken, maar hij ging ook elke keer weer weg en dan voelde ik telkens dat het aan mij lag, dat ik niet ‘braaf’ genoeg was geweest om hem te laten blijven.
Zo was de situatie dus. Ik was een eenzaam kind met een levensgroot ontwikkelingstrauma.
Niet alleen was mijn moeder niet in staat om mij aandacht en genegenheid te geven, maar mijn vader was ook nog eens verdwenen. Mijn moeder heeft het er herhaaldelijk bij me ingestampt dat hij niet van mij (of van haar) hield.
Ik was niet goed genoeg voor hem.
En het feit dat zij niet in staat was om mij aandacht te geven en een band met me op te bouwen, dat ze me niet zag als een uniek wezen, was voor mij het bewijs dat zij ook niet van me hield. Als ik er nu als volwassene op terugkijk, na al het werk dat ik heb gedaan om mezelf te helen, zie ik dat ze wél van me hield. Ze zat gevangen in haar angsten en depressie en had geen sterk gevoel over wat haar ‘echte Zelf’ was.
Als kind ontwikkelde ik aandachtzoekend gedrag. Ik probeerde erachter te komen hoe ik kon zorgen dat mijn moeder en mijn vader me ‘zagen’, zodat ik me niet zo alleen zou voelen, zodat ik niet zou hoeven ervaren wat Antoinetta Vogels ‘Angst voor Bestaansloosheid’ noemt: het gevoel dat je bestaan er niet toe doet.
Als mijn moeder boos op me was, noemde ze me een waardeloos kind en dreigde ze dat ze me zou wegsturen om bij mijn vader te gaan wonen – over wie ze steeds maar herhaalde dat hij niets met mij te maken wilde hebben; een dreigement als een tweesnijdend zwaard.
Haar idee van discipline was om me tot op het bot af te wijzen door me duidelijk te maken dat de twee mensen in mijn leven die voor mij het belangrijkst waren, mij niet wilden en niet van me hielden. Als gevolg daarvan ontwikkelde ik als kind een Gebrek aan (Natuurlijk) Zelf-Gevoel.
Af en toe kreeg ik wel goedkeuring voor mijn aandachtzoekende gedrag, maar dat was slechts een tijdelijke verlichting van het gemis aan een Gezond Zelf-Gevoel.
Ik was totaal niet voorbereid op de puberteit. Van de ene op de andere dag, zo leek het, kreeg ik borsten en werd ik een knap meisje, slank en met lange benen. Ik had opeens de volle aandacht van mannen en jongens, die me ongegeneerd bekeken.
Voor het eerst in mijn leven had ik alle aandacht. Ik kon er geen genoeg van krijgen. Ik vond het heerlijk dat ze naar me keken en met me praatten en flirtten. Ik voelde me gezien, alsof ik echt bijzonder was.
Ik was vastbesloten om de ware liefde te vinden, iemand die altijd van me zou houden en me nooit in de steek zou laten. Iemand met wie ik een unieke band zou hebben en het beloofde land van liefde en geluk zou betreden, net als in de romannetjes die ik als tiener las.
Toen ik veertien was, werd ik door een vriendin van me voorgesteld aan Gary, een knappe, sterke, gespierde jongen die veel groter was dan ik, en vier jaar ouder.
Ik zag meten dat hij me heel leuk vond. Hij vroeg me of ik met hem een wandelingetje wilde maken, en ik zei ja. Het was een warme dag en ik voelde me mooi en aantrekkelijk in mijn zomerjurkje.
Tijdens het wandelen praatten we over normale tienerdingen: school, vrienden, feestjes, over wat ons bezighield. Maar we hadden het vooral over hoe leuk we elkaar vonden, ook al kenden we elkaar nog maar net.
En toen kuste hij me. Het was mooi, het was heerlijk. Mijn hart ging tekeer en ik voelde me boven de aarde zweven.
Was dit nu liefde?, vroeg ik me af.
Hij vroeg of ik mee naar zijn huis wilde gaan om zijn ouders te ontmoeten. Ik stemde er graag mee in en hand in hand liepen we erheen. Maar op wat er daarna gebeurde was ik totaal niet voorbereid.
Hij deed de deur van het huis open en duwde me meteen een slaapkamer in. Hij drukte me tegen de muur en begon me te betasten en te kussen. Ik was verbaasd en wist niet hoe ik moest reageren, dus kuste ik hem ook maar.
Een minuut later gooide hij me op het bed, deed mijn jurk omhoog en voordat ik wist wat er gebeurde lag hij boven op me. Ik raakte in paniek.
“Nee!” riep ik. “Hou op!”
Hij legde zijn sterke hand over mijn mond. Zijn eerst zo vriendelijke gezicht nam een verkrampte uitdrukking aan. Hij zei dat ik me rustig moest houden, en dat ik het fijn zou vinden.
Ik probeerde onder hem vandaan te komen, maar hij was te zwaar en ik was niet sterk genoeg. Ik hield ermee op en lag er daarna bij als een lijk, wachtend op het moment dat hij van me af zou gaan. Ik herinnerde me wat ze op school hadden verteld over beren: Als je je maar lang genoeg dood houdt, gaan ze vanzelf weer weg.
Ik lag daar maar stil te liggen, terwijl de tranen over mijn wangen stroomden. Fysiek deed het pijn, maar de emotionele pijn was erger. Toen hij klaar was, stond hij op en lachte. Ik herinner me nog zijn bijtende woorden: maak nou maar dat je wegkomt.
Ik was nog maar veertien, en ik was ontmaagd door verkrachting
Ik wilde dood. Ik rende het huis uit, het park in. Daar ging ik zitten en huilde. Ik voelde me een mislukkeling, alsof ik iets verkeerds had gedaan. Wat de ultieme liefdesdaad had moeten zijn, was een verschrikking. Hoe zou er ooit nog iemand van me kunnen houden?
Totaal ontredderd liep ik vervolgens terug naar het huis van mijn grootouders, waar ik toen logeerde. Het werd al donker buiten, en binnen in mij was er ook alleen maar duisternis. Ik voelde me ellendig. Ik was een slecht meisje.
Mijn ouders hielden niet van me. Gary hield niet van me. Wat had mijn leven nog voor zin? Ik betekende niets, voor niemand. Ik voelde wat Antoinetta Vogels ‘bestaansloosheid’ noemt.
Als ik een meisje was geweest met een Gezond Zelf-Gevoel, had ik die vreselijke gemoedstoestand, die zijn oorsprong vindt in de Verinnerlijkte Ouderlijke Stem (VOS), niet gehad. Een gezond iemand zou zich verkracht en woedend hebben gevoeld.
Mijn gevoel daarentegen was dat ik een totale mislukkeling was en dat mijn leven niets meer waard was. Ik wou dat de pijn zou ophouden. Ik voelde me waardeloos, niemand zou nog van me kunnen houden.
Ik vond de pijnstillers van mijn opa, en nam ze allemaal in. Ik ging liggen, en huilde. Ik kon alleen nog maar denken hoeveel pijn het deed om te weten dat ik alleen maar alles fout kon doen, dat er nooit iemand van me zou kunnen houden, dat ik nooit ‘goed genoeg’ zou kunnen zijn.
Zo ver kan het gevoel van bestaansloosheid gaan. Zo pijnlijk kan het zijn om een Gebrek aan Zelf-Gevoel te hebben. Die nacht hoorde ik, voordat ik in slaap viel, een stemmetje in mijn hart. Een vonkje zelf-liefde.
Ik ben hier! Ik ben de moeite waard! Ik leef! Laat me niet vallen! Dat stemmetje hielp me om hulp te zoeken bij de enige persoon in mijn leven met wie ik me verbonden voelde. Ik ging naar het ziekenhuis en redde zo mijn leven.
Zelf-liefde heeft ervoor gezorgd dat ik geen eind heb gemaakt aan mijn leven
Voor diegenen onder ons die zijn opgegroeid zonder een Gezond Zelf-Gevoel kan de term zelf-liefde misschien een beetje vreemd klinken. Hoe kun je van jezelf houden als je het gevoel hebt dat niemand anders van je houdt?
Een Zelf-Gevoel ontstaat, volgens Vogels, wanneer je je als kind door je ouders/verzorgers erkend en gerespecteerd weet, en gezien als een unieke persoon.
Mensen die in hun kindertijd geen Zelf-Gevoel hebben kunnen ontwikkelen, gaan een leven tegemoet waarin depressie, angsten, verslaving en het eindeloos pleasen van anderen hoogstwaarschijnlijk een grote rol spelen.
Zelf-liefde is niet iets wat je vindt in yoga- of wellness-weekends. Soms is het het kleine vonkje van de strijd in onszelf dat ons op de been houdt terwijl alles om ons heen donker wordt en we het willen opgeven. Het is de kinderstem diep in ons hart die schreeuwt ‘Ik ben hier!’ ‘Ik leef!’ ‘Laat me niet vallen!’
Dit stemmetje was het restant van mijn ware Zelf, begraven onder de verwaarlozing en het trauma van mijn kindertijd.
Alleen doordat ik mijn Zelf-Gevoel heb weten te herstellen kon ik ontsnappen aan een levenslange depressie die al in mijn kindertijd begonnen was.
Nu ik dit hier twintig jaar later zit op te schrijven, na jarenlang te hebben gewerkt aan het herstellen van mijn Zelf-Gevoel, kan ik je vertellen dat dat geen gemakkelijke reis is geweest. Ik heb gevochten voor zelfvertrouwen en eigenwaarde, en tegen depressie. Ik heb voor elke stap voorwaarts strijd moeten leveren om in leven te blijven en mijn Zelf te vinden.
Door allerlei spelingen van het lot en door te leren van levenslessen ben ik alsnog tot bloei gekomen. Toen ik kort geleden Antoinetta Vogels’ boek las, The Motivation Cure,* werd alles me duidelijk. Dit was wat ik had gemist in het leven. Herstellen hóefde niet zo vreselijk moeilijk te zijn. Ik hóefde het niet alleen te doen. Ook al ben ik niet opgegroeid met een Natuurlijk Zelf-Gevoel, ik heb ontdekt dat mijn Hersteld Zelf-Gevoel net zo goed werkt.
Bewustwording is de eerste stap.
Je ervan bewust worden dat er iets niet goed zit, en dan gaan onderzoeken wat dat is. Dát is op zichzelf al een daad van zelf-liefde.
Als je last hebt van angst en depressiviteit, en het gevoel hebt dat je steeds maar tegen iets aanloopt in je leven, dan raad ik je aan Antoinetta Vogels’ boek te lezen, dat gaat over het ontwikkelen van een Gezond Zelf-Gevoel en het ontdekken van de motivatie die al je handelen stuurt.
- Vanaf januari 2018 in het Nederlands verkrijgbaar onder de titel Gezond Zelf-Gevoel – dé manier om het beste uit jezelf te halen
