Beter bestand tegen depressie

Beter bestand tegen Depressie

Hoe kun je beter bestand zijn tegen depressie? (deel 1 van 2)

door Antoinetta Vogels

 

Sommige mensen worden depressief als ze geconfronteerd worden met schokkende ervaringen in hun leven, maar anderen niet. Hoe komt dat toch?

Al dertig jaar lang bestudeer ik mezelf en mijn gedachten – omdat ik moest begrijpen waar die slopende depressie zo plotseling vandaan kwam, waaraan ik lang geleden ten prooi viel en die mijn leven (en het leven van de mensen om mij heen) zo zwaar beϊnvloed heeft.

 

Heftige slapeloosheid dwong me om de antwoorden (zelf!) te vinden.

Wat was er allemaal gebeurd? Mijn oudste dochter werd (veel) te vroeg geboren. Ik nam toen een paar extra weken vrij om bij mijn kleine baby’tje te kunnen zijn en volledig te herstellen, voordat ik weer aan het werk moest. De nacht voordat ik weer aan het werk zou gaan, kon ik niet slapen. Dat was knap lastig , want mijn baan eiste zowel mijn volle aandacht als fysiek uithoudingsvermogen. Ik was fagottiste in het toenmalig Nederlands Filharmonisch Orkest, een baan waar je de mentaliteit als van een professionele atleet voor nodig hebt.

Ik had nog nooit last gehad van slapeloosheid, dus ik dacht dat het nieuwe moederschap me ontregeld had en ik gewoon wat tijd nodig had om te wennen. Tot mijn verbazing gebeurde dat niet en ik had geen idee wat er met me aan de hand was.

 

De slapeloosheid bleef. Ik probeerde ermee om te gaan, maar in de praktijk ging dat ging niet, dus ik zei mijn geweldige baan op. Ik had nu de gelegenheid om  mijn volle aandacht aan mijn dochters ( ik had er toen twee) te geven en deed mijn best om zo goed mogelijk met de gevolgen van mijn slaapprobleem in mijn dagelijkse leven uit te komen. Ook begon ik een reist van zelf- onderzoek wat me uiteindelijk uit de depressie gehaald heeft. Het werd de basis van het werk wat ik nu dagelijks doe en van het grotere doel dat ik daarmee voor ogen heb.

 

Vijfentwintig jaar lang praatte ik veel tegen mezelf met de bedoeling te begrijpen wat ik miste. Iedere gedachte en emotie werd vastgelegd op mijn MiniDisc en langdurig overwogen. Uiteindelijk leidde deze routine tot inzicht in mijn gedragspatronen.

Stap voor stap bracht ik veranderingen aan in mijn manier van naar het leven te kijken en probeerde te ontdekken hoe mensen die nooit depressief zijn dat blijkbaar doen. Ik begon de parallellen te zien tussen dit soort mensen en mensen die, wat ik noem, een Gezond Zelf-Gevoel hadden; mensen wiens motivatie en het nastreven van persoonlijke en professionele doelen duidelijk waren voor henzelf en zonder omhaal; mensen die niet gericht waren op het zoeken van goedkeuring  in iedere interactie thuis, op het werk, met familie of collega’s.

Ik zelf echter leek meer op een jongleur die te veel bordjes in de lucht moest houden.

 

 

Ik begon te begrijpen dat ik geen sterk, innerlijk, Zelf-Gevoel dat kon functioneren als mijn persoonlijke kern, mijn toevluchtsoord, mijn ‘home’. Er was geen ik die de keuzes maakte omwille van de noodzaak dat iets gedaan moest worden, de ervaring of gewoon voor plezier. Er was ‘niemand thuis’  in mij. Als compensatie had ik een soort kunstmatige structuur ontwikkeld, die de een soort zelf-ervaring nabootste maar die eigenlijk helemaal niets met mijzelf te maken had. Ik noem dat een Vals of Vervangend Zelf-Gevoel.

Na jaren van introspectie heb ik dus iets heel belangrijks over mezelf geleerd, waarvan ik geloof dat het bij anderen zo werkt: als we geen Gezond Zelf-Gevoel hebben, worden we afhankelijk van een Vals Zelf-Gevoel om structuur in ons leven aan te brengen en onszelf een soort zingeving te verschaffen.\

 

 

Terugkijkend op mijn eigen jeugdervaringen begrijp ik nu:

als de ouders of verzorgers het kind, van jongs af aan geen effectieve spiegel voorhouden en dat kind niet zien als een afzonderlijk, (potentieel) onafhankelijk persoon, is er geen basis voor de ontwikkeling van een Gezond Zelf-Gevoel.

In plaats daarvan ontwikkelt zich een afhankelijkheid tussen ouder en kind, waarin de ouder het kind in emotionele gijzeling houdt voor de vervulling van de eigen behoeftes. Omdat het kind de mogelijkheid mist om toch een ‘innerlijk thuis’ te kunnen ontwikkelen, waar het levenslang van op aan kan, voelt het de drang om te compenseren en  vindt dat in het streven naar constante, ouderlijke goedkeuring.

Uit die drang ontwikkelt zich het Vals Zelf-Gevoel. De positieve gevoelens die door dit gedragspatroon worden gecreëerd, vullen de behoefte aan goedkeuring, als alles goed gaat, maar slechts voor een kort moment. Gedrag wat goedkeuring krijgt moet eindeloos worden herhaald, anders ervaart het kind een soort existentiële angst omdat het zich ontkend, of erger, onzichtbaar voelt. Het Vals Zelf-Gevoel is een soort “Goed Gevoel” dat de plaats in neemt van het echte zelf-gevoel en dat meehelpt om het dagelijkse gevecht naar erkenning en goedkeuring te overleven.

En wat gebeurt er als onze jacht op voldoening, goedkeuring en erkenning geen succes heeft?

 

 

Deel 2 van deze serie  geeft antwoord op die vraag plus een oplossing, die nog steeds voor mij werkt en, naar ik hoop, ook voor andere mensen die met depressie te kampen hebben.

**********************************

Nieuwgierig naar de gezondheid van jouw Zelf-Gevoel?

Doe onze online quiz op

https://gezondzelfgevoel.nl/de-gezond-zelf-gevoel-quiz/

Posted in

Antoinetta Vogels

Antoinetta Vogels is the Oprichtster & Directrice van HealthySenseOfSelf, LLC, ontwerpster van de Zelf-Gevoel Methode, een Zelfhulp Programma, voor Mensen die de gemoedsrust willen genieten die het Jezelf zijn met zich meebrengt!