Je gunt je dierbare zoon of dochter ongetwijfeld een mooie toekomst.
Een van de kostbaarste geschenken die je je kinderen kunt meegeven is een gezonde mate van zelfrespect. Dat maakt ze sterk genoeg om vol zelfvertrouwen op te groeien, in de wetenschap dat ze er mogen zijn en dat ze voorbereid zijn op wat het leven voor hen in petto heeft. Heb je er ooit over nagedacht hoe je je kind kunt helpen bij het ontwikkelen van zelfrespect?
Stel je kijkt in de glazen bol van een waarzegger. Wat zie je dan? Hoogstwaarschijnlijk dat je kind opgroeit tot een volwassene met een Gezond Zelf-Gevoel.
Maar het zelfrespect van het kind moet van binnenuit komen; het moet niet het resultaat zijn van pogingen om volwassenen te pleasen. Het focussen op goedkeuring van de ouder/verzorger kan voor een kind schadelijke gevolgen hebben, omdat hij of zij steeds afhankelijker wordt van pogingen om in alles perfect te zijn.
Gedrag dat vooral gericht is op goedkeuring van de ouders kan zich later in het leven uitbreiden tot andere autoriteitsfiguren. Zo’n Overlevingsstrategie uit de Vroege Jeugd is iets wat je zeker niet wilt aanmoedigen.
Iedereen, klein of groot, wil opgemerkt worden.
Kinderen zijn onbewust heel gevoelig voor subtiele hints, afkomstig van hun ouders/verzorgers. Als die hen niet erkennen als op zichzelf bestaande, unieke individuen, gaan ze zich richten op op prestatie gebaseerde goedkeuring in plaats van dat ze hun eigen, ware behoeften en verlangens onbevangen durven uit te spreken.
Als je merkt dat jouw kind constant op zoek is naar goedkeuring van jou, is dat een waarschuwing die kan wijzen op een mogelijk verstoorde ontwikkeling; als dit niet wordt aangepakt, kan dat het kind opzadelen met een gebrek aan zelfrespect. De oorzaak hiervan kan liggen in inadequate spiegeling door jou als ouder.
Je moet jezelf deze vraag stellen: Is het mijn taak om mijn kind te helpen opgroeien, of is het de taak van mijn kind om mij te helpen bij het vervullen van mijn emotionele behoeften als zijn ouder?
Met andere woorden, krijgt mijn kind een glimlach wanneer ze doet wat ik wil of wanneer ze me niet lastigvalt? Of krijgt ze een snauw (of erger) wanneer ik vind dat ze het me moeilijk maakt? Gezond spiegelen maakt dat het kind zichzelf durft te zijn en geaccepteerd wordt zoals ze is.
Een kind is een op zichzelf bestaand, autonoom individu en heeft het recht om zijn of haar authentieke Zelf aan de wereld te laten zien.
Hoe ziet een kind met een Gezond Zelf-Gevoel er eigenlijk uit? Zo’n kind maakt al op jonge leeftijd een zelfverzekerde indruk, en is na een goed gelukte taak trots en positief over zichzelf, ook al ging het om iets simpels.
Bij het opgroeien is het goed om zelfvertrouwen te hebben, want elk jaar brengt nieuwe, steeds ingewikkeldere uitdagingen met zich mee. Een goede ouder/verzorger kan dat zelfvertrouwen helpen opbouwen.
‘Anders dan wat sommige mensen denken, geef je kinderen geen zelfrespect door ze op te hemelen en steeds maar te vertellen hoe bijzonder ze zijn (ook al zijn ze dat wel!)’ (Kid’s Health)
Zelfrespect is het resultaat van ervaringen die maken dat een kind zich capabel, competent en geaccepteerd voelt. Wil je weten hoe je ervoor zorgt dat je kinderen een gezond zelfrespect ontwikkelen?
Een paar tips om je gedrag te veranderen:
Wees geduldig – laat ze zichzelf aankleden. Ja ja, we weten allemaal dat het sneller gaat als wíj het doen… Begin op een ochtend in het weekend, als je alle tijd hebt en niet snel de deur uit hoeft.
Laat ze zelf kiezen – maar hou het simpel! Geef niet meer dan twee opties, anders wordt het ze te veel. Een voorbeeld: ‘Je mag voor je ontbijt kiezen tussen muesli of toast.’
Vertel ze dat iedereen wel eens fouten maakt – zelfs papa en mama. Je mag best laten zien dat je iets niet fijn vindt, maar zorg dat ze het niet persoonlijk opvatten. En vertel ze dat je van ze houdt. Je liefde staat volkomen los van de vraag of ze al dan niet perfect zijn, of doen wat jij wilt.
Wees niet zuinig met oprechte complimenten. Je kinderen moeten weten dat je ze echt ziet voor wie ze zijn. Ze hoeven niet ontzettend hun best te doen om jouw aandacht te krijgen. Het belangrijkste aspect van iemand prijzen is het feit dat je communiceert met compassie, en dat je je aandacht volledig richt op de ander.
Wat kun je doen als je kind voortdurend uit is op goedkeuring?
Ieder kind wil goedkeuring krijgen. Als je je kind werkelijk ‘ziet’ en erkent voor wie ze is, en haar laat voelen hoe belangrijk ze voor je is, bouw je aan een gezonde relatie.
TIP: Geef ze taken te doen die passen bij hun leeftijd en vaardigheden, en laat ze zo hun zelfvertrouwen opbouwen.
Het is niet nodig dat je een kind een prijs geeft voor alles waaraan hij of zij deelneemt. Een goede levensles: Meedoen is net zo belangrijk als winnen.
Kinderen moeten de kans krijgen hun teleurstelling te uiten.
Het is gemakkelijk te begrijpen dat emotionele intelligentie samenhangt met een sterk zelf-bewustzijn. Kinderen moeten ook de kans krijgen om een emotie als teleurstelling te uiten.
Het is heel belangrijk om je te oefenen in zelfexpressie, en te brainstormen over hoe je het een volgende keer beter kunt aanpakken. Met het aanleren van nieuw gedrag, zoals hierboven beschreven, kun je een forse bijdrage leveren aan het zelfrespect van je kind . . . en ook aan dat van jou!
‘Als ouders enorm hun best doen om mislukkingen te vermijden, geven ze hun kinderen stilzwijgend de boodschap dat die hun liefde alleen maar verdienen wanneer ze nooit falen, en dat ondermijnt hun zelfrespect.’ – Dr. Jamie Howard
Het zal je zo langzamerhand duidelijk zijn dat je kind zich vooral geliefd en gelukkig voelt wanneer jij zelf gelukkig en emotioneel stabiel bent. En als je daardoor gezond zelfrespect bij hen helpt ontwikkelen, des te beter!
Kinderen zijn altijd alert, ze kijken en luisteren voortdurend. Houd jezelf gezond door goed voor jezelf te zorgen en voldoende tijd voor jezelf te nemen. Doe je dat niet, dan geef je je kind onbewust de boodschap dat hij of zij verantwoordelijk is voor jouw stress of vermoeidheid.
Je kinderen hebben hoe dan ook behoefte aan jouw onvoorwaardelijke liefde. Tijdens hun ontwikkeling tot positieve volwassenen geeft jouw sturing hen de vaardigheden die ze nodig hebben voor een directe relatie met zichzelf, een gevoel van identiteit en het vermogen om te dealen met serieuze uitdagingen in het leven.
Slechte cijfers of eeuwige ruzie met broers en zussen, dat hoort er allemaal bij als je opgroeiende kinderen hebt. Ben je niet ontzettend dankbaar dat je van dit wonder getuige mag zijn?
Ik hoop dat je kinderen opgroeien tot mensen met zelfvertrouwen!
Wil je weten hoe het staat met jouw Zelf-Gevoel?
