Zou het niet fijn zijn als de communicatie binnen je gezin gemakkelijker verliep? Als het niet zo moeilijk was om je kinderen zover te krijgen dat ze naar je luisteren, of meer van zichzelf lieten zien?
Succes in relaties en in ouderschap begint altijd met een Gezond Zelf-Gevoel. Maar voordat we het hebben over emotionele intelligentie binnen het gezin, moeten we eerst duidelijk maken wat emotionele intelligentie niet is:
- Je emoties opkroppen of ontkennen in plaats van ze te uiten
- Gedrag negeren zodat je niet hoeft te vertellen hoe je je voelt
- Je woede uiten op een dramatische manier
- Een negatieve emotie voelen, en daar vervolgens niet mee doen
- Een ander vertellen hoe die zich voelt
- Een ander vertellen dat die zich anders moet voelen
Dit is hoe je binnen het gezin kunt zorgen voor emotioneel intelligente communicatie.
1. Inzicht krijgen in je emoties die opspelen rond bepaalde dingen.
Misschien vind je het vervelend dat je vrouw de vuile vaat vaak op het aanrecht laat staan. Zit daar misschien voor jou iets achter, heeft dat een diepere betekenis? Voel je je misschien emotioneel verwaarloosd, en gaat het verder dan ongenoegen over die vuile borden? Terwijl je dit bij jezelf onderzoekt, ontdek je misschien ook dat je dochter een totaal gebrek aan respect toont wanneer ze haar huishoudelijke klusjes ontloopt, of dat je vrouw je niet waardeert. Als je achter die diepere betekenis komt, kun je jezelf de vraag stellen wat je precies van de ander verwacht.
Richt je op wat het oplevert.
Is het doel van je gesprek met je dochter dat ze haar kamer opruimt? Spreek je je vrouw aan over de vuile vaat omdat je verbinding zoekt met haar?
Vraag je ook eens af of jij zelf je dochter of je vrouw echt ‘ziet’. Ben je emotioneel ‘beschikbaar’ voor ze, of gaat het je alleen maar om je eigen verhaal? Ben je misschien zo gefocust op het gewenste resultaat dat je moeite hebt met alles wat je daarbij in de weg staat? En zo ja, wat zou er dan op het spel kunnen staan, denk je? Waarom zou datgene wat je ermee wilt bereiken zo verschrikkelijk belangrijk zijn? Als je die ‘emotionele ui’ in je eenmaal hebt afgepeld, wordt het duidelijk wat je werkelijke intentie is, en kun je de futiliteiten makkelijker negeren om je te richten op wat er écht aan de hand is.
Handel vanuit liefde!
Ga, voordat je het gesprek aangaat, bij jezelf te rade of je wel opereert vanuit een gevoel van liefde. Je mag je best gefrustreerd voelen, of gekwetst, of kwaad… maar houd altijd voor ogen hoeveel je houdt van de persoon met wie je praat. En houd vast aan dat besef terwijl je de ander uitlegt wat jouw gevoelens zijn als hij of zij iets doet of niet doet. Dan komt het veel beter aan.
4. Luisteren, luisteren, luisteren.
Veel miscommunicatie is terug te voeren op het feit dat mensen vaak niet goed naar elkaar luisteren. Heb je ooit meegemaakt dat je in gesprek was met iemand, maar niet echt luisterde omdat je te zeer bezig was met het voorbereiden van je antwoord? Geeft niks hoor, dat is normaal. Probeer de volgende keer dat je een lastig gesprek voert, jezelf in de ander te verplaatsen en op te letten hoe jouw woorden bij hem of haar overkomen en welke boodschap hij of zij wil overbrengen . . . verbaal en non-verbaal.
5. Probeer de ander te begrijpen.
In plaats van je eigen gelijk te willen halen, iets te bewijzen of iemand een rotgevoel te bezorgen zou je moeten proberen om begrip te hebben voor wat er aan de hand is, vooral als je voor de zoveelste keer dezelfde discussie aangaat met je kinderen. Als je je concentreert op de kwestie waar het écht om gaat, is de kans veel groter dat je met je woorden iets bereikt.
6. Vraag eerst om toestemming voordat je negatieve feedback geeft.
Als iemand zich niet gedraagt zoals je zou willen, heb je het volste recht om daar iets van te zeggen. Het kan zijn dat je zoon steeds maar vergeet om de vuilnis buiten te zetten. Je kunt dan tegen hem zeggen dat je erg teleurgesteld bent in hem, of dat hij zo onverantwoordelijk is. Maar heeft dat in het verleden ooit iets opgeleverd?
Het is veel effectiever om hem op deze manier te benaderen: “Mag ik je ergens op wijzen?” Wacht op zijn instemming, en zeg dan: “Ik zou het heel fijn vinden als we het huishouden meer als team zouden aanpakken. Kan ik op je rekenen dat jij de kliko’s op donderdagavond aan de straat zet?” Klinkt dat niet veel beter dan: “Je bent ALWEER vergeten om de vuilnis buiten te zetten! Ik moet ook altijd overal zelf achteraan!”
De aanpak zoals hierboven beschreven is een vriendelijk verzoek om medewerking en een oprechte reactie op zijn gedrag. Als je om toestemming vraagt, zul je verbaasd staan over hoe positief de ander daarop reageert, zelfs als je zijn gedrag onverantwoordelijk hebt genoemd.
Dit klinkt misschien wel simpel. . . maar effectieve communicatie binnen het gezin vereist veel oefening, dus hou vol! En dat is niet het enige. Je moet ook langdurig en diep in jezelf graven om erachter te komen wat je eigenlijke doel is. Want ook al reageert de ander niet zoals gewenst, vergeet nooit dat je van hem of haar houdt. En blijf vooral rustig als je uitlegt wat je van hem verwacht en wat jouw emoties daarbij zijn.
Ben je benieuwd naar jouw eigen emotionele intelligentie? Doe deze quiz en ontdek hoe het staat met jouw Zelf-Gevoel.
