Verslavingsgedrag

Verslavingsgedrag: een gevolg van een Gebrek aan Zelf-Gevoel?

Het verbaast me steeds weer hoe verslavingsgevoelig de mens is. De een is natuurlijk wel gevoeliger voor verslaving dan de ander. En dan zijn er ook nog eens 'goede' en 'slechte' verslavingen. Sommige verslavende gewoonten beginnen als iets nuttigs of leuks, zoals sporten, aandacht voor je uiterlijk, shoppen, gokken, seks, computerspelletjes of surfen op het internet. We kunnen dit soort gedrag vaak makkelijk goedpraten:

• "Ik moet sporten om fit te blijven."
• "Ik vind het belangrijk om goed voor de dag te komen."
• "Ik vind het leuk om te internetten. Ik leer altijd wel iets nieuws."

Maar let op! Er is maar een dun lijntje tussen toewijding en dwang. Bij activiteiten zoals sporten of trainen is het bijvoorbeeld niet altijd duidelijk wat genoeg is en wat te veel. Wanneer iets extreme vormen aanneemt is het geen kwestie van toewijding meer, maar van dwang. Het is dus de drijfveer achter onze handeling of activiteit die voor het subtiele verschil zorgt.

Wist je dat er aan verslaving een andere verslaving ten grondslag ligt en dat die de wortel is van alle andere verslavingen, maar die we nooit onder ogen zien? Dat is onze verslaving aan goedkeuring!

Sommigen van ons hebben tijdens hun jeugd helaas niet voldoende input gekregen van onze ouders/verzorgers om een Gezond Zelf-Gevoel te kunnen ontwikkelen. Het gevolg is een groot innerlijk gat, in plaats van een onwankelbare innerlijke bron van wéten dat we ons 'zelf' zijn en dat we niets hoeven te doen om ons bestaansrecht te ‘verdienen’ of om behandeld te worden als een ‘echt’ persoon. Verslaving is in wezen niets meer dan de knagende behoefte om die innerlijke leegte te vullen, wat mettertijd is uitgegroeid tot een dwangmatige gewoonte.

Hoe en waarom dat gebeurt wordt uitgebreid uitgelegd in de Gezond Zelf-Gevoel Theorie.

Wanneer we geen duidelijk Zelf-Gevoel hebben, proberen we de goedkeuring van onze ouder of verzorger te verdienen. Dat geeft ons de stabiliteit die we nodig hebben. Hun goedkeuring krijgen fungeert als een vervanging van ons (gebrek aan) Zelf-Gevoel, en is in wezen dus een kwestie van leven of dood. We hebben er alles voor over, zelfs dingen die niet goed voor ons zijn. Maar we zijn ons hier niet van bewust omdat we geen contact hebben met wie we werkelijk zijn. Je kunt zeggen dat er 'niemand thuis is in ons wezen'.

Waarom zijn mensen verslaafd?

De Gezond Zelf-Gevoel Theorie geeft de volgende verklaring voor drugs- en alcoholverslaving:

• Het vergt veel energie om steeds te streven naar de goedkeuring van anderen. Je leeft je eigen leven niet, maar bent constant op zoek naar iets wat onvindbaar is: je eigen Zelf. Dat leidt tot frustratie en uitputting, waardoor we wel 'een paar borrels' kunnen gebruiken om onszelf te troosten.

• Niet thuis zijn in je eigen Zelf leidt vaak tot een sterkere behoefte om 'erbij te horen'. Een groepje vrienden of gelijkgezinden in het café om de hoek komt prachtig tegemoet aan zo’n verlangen. Bovendien zorgen drinken en/of roken er ook nog voor dat we ons sociaal minder onhandig voelen.

• Voor iemand die afhankelijk is van goedkeuring voor zijn of haar Zelf-Gevoel worden drinken en roken gemakkelijk een vervanging voor een 'beloning' (de goedkeuring) waar we onbewust naar streven na een ‘prestatie’ of een goed afgeronde klus.

In de loop van mijn leven heb ik moeten toekijken hoe mijn broer, een diabeticus, worstelde met zijn alcoholverslaving – een strijd die hij uiteindelijk verloor. Op vierenvijftigjarige leeftijd overleed hij.

Maar er is goede hoop…

Achteraf gezien besef ik dat we allebei wanhopig verlangden naar erkenning. Steeds weer merkte ik hoe onze ouders de momenten voor die erkenning niet zagen. Ik bedacht ook dat we, als volwassen mensen, verwacht worden onafhankelijk te zijn, het leven te accepteren zoals het is en ons thuis te voelen in ons Zelf. Wij misten deze gunstige eigenschappen, dus ik zag in dat we allebei nog altijd naar verlate erkenning zochten. Dit inzicht leidde uiteindelijk tot de ZG-theorie.

De ZG-theorie gaat ervan uit dat mensen die zich Zelf zijn, nooit zulke zelfvernietigende afhankelijkheden zullen ontwikkelen of voortzetten. Pas wanneer er 'niemand thuis' is in je lichaam, is er ruimte voor verslaving en zelfvernietiging. Met andere woorden: wil je meer kans maken om succesvol van je verslaving af te komen, dan moet je je tegelijkertijd 'bewust zijn van je lichaam' en 'je lichaam ZIJN'. Zie jezelf niet alleen als een brein dat werk moet uitvoeren! Bovendien moet je actief beseffen dat jouw leven van jezelf is en dat je het kunt leven zoals JIJ dat wilt, met jouw keuzes.

De ZG-methode streeft ernaar om mensen in uiteenlopende situaties te helpen en kan zeer goede hulp bieden aan diegenen onder ons die kampen met (zelf)vernietigende verslavingen, zoals aan tabak, alcohol, drugs of zelfs medicijnen. Het biedt de kans om je weg terug te vinden naar je zelf, om opnieuw je zelf te leren kennen en je uiteindelijk thuis te (gaan) voelen in je ‘wezen’.

Je eigen zelf ontdekken brengt nieuwe invulling en plezier in je leven. Wanneer je eenmaal 'je zelf' herkent en op weg bent naar een Gezond Zelf-Gevoel™, wordt het risico om terug te vallen steeds kleiner. Behalve je werk, je huis en je gezin heb je nu iets te verliezen wat vroeger nooit een risico vormde, omdat je het überhaupt nooit had: je Zelf!
"De ZG-methode is bedoeld als aanvulling op bestaande verslavingszorg, niet als vervanging daarvoor. Meer informatie over drugsmisbruik is te vinden bij de plaatselijke GGD en interactieve programma's zoals Anonieme Alcoholisten. Om meer te weten te komen over het effect van alcohol en andere drugs op je lichaam kun je terecht bij de Drugs Infolijn [http://www.drugsinfo.nl/].

* Antoinetta Vogels is geen arts of psycholoog maar de auteur van het boek Healthy Sense of Self en directeur van het gelijknamige bedrijf dat is gevestigd in Bellevue, WA, USA. Deze site is een Nederlandstalige versie van de originele Amerikaanse site  hierin vertelt zij over haar  Zelf-Gevoel Methode, die zij heeft ontwikkeld op basis van haar eigen levenservaringen. Het heeft haar enorm geholpen om haar eigen verslavingsproblemen op te lossen. Haar leven en dat van de mensen in haar onmiddellijke omgeving is daardoor veel plezieriger en succesvoller geworden.

Gerelateerde berichten

• Moederdag 2022
    Een beetje geschiedenis… Moederdag wordt in sommige landen gevierd. Het is een maatschappelijk evenement dat in het leven is geroepen om de moederfiguur, het moederschap en de sociale verantwoordelijkheid die deze rol omvat, te vieren en te eren. Moederdag heeft geen christelijke oorsprong maar werd al gevierd ten tijde van de Grieken en Romeinen. Op die ...
• Perfectie is een illusie
  Perfectie is een illusie Het streven naar perfectie is aangeleerd gedrag, gebaseerd op verslaving aan goedkeuring. Wat je zelf bijdraagt of voor elkaar krijgt, vind je nietgoed genoeg. Waarom is dat? Niet omdat het niet goed genoeg is, maar omdat je er zeker van wilt zijn dat een ander het goed keurt. Maar dat vermindert je ...
• Van jeZelf leren houden
  Van jeZelf leren houden In veel van mijn blogs leer je wat een Gezond Zelf-Gevoel is en hoe je de problemen in je leven kan aanpakken. In deze blog gooi ik het over een ander boeg. We zitten namelijk in de een na laatste maand van 2020. Een mooi moment om terug te blikken op dit ...
• Wat is een Gezond Zelf-Gevoel
  Zelf-vertrouwen, Zelf-liefde, Zelf-verzekerd, Zelf-Gevoel… Dit heb je allemaal nodig om een fijn leven te kunnen leiden. Maar wat als je helemaal geen connectie meer hebt met je ZELF? Een Gezond ZELF-Gevoel Wat als je geen idee hebt hoe Zelf eigenlijk voelt? Wie je Zelf eigenlijk bent? En wat er dan allemaal bij jouw Zelf past en hoort? Je moet eerst weer ...
• Slapeloosheid, hoe kom je ervan af?
  “Ik word gek van de slapeloosheid! Het is 3 uur in de nacht en ik heb nog steeds plafond-dienst… Om 23.00 ging ik naar bed maar ik kan de slaap niet vatten. Dit overvalt mij volledig! Zou ik, van de één op de andere dag last hebben van slapeloosheid?” Slapeloosheid, hoe kom je er vanaf? Normaliter heb ik helemaal geen moeite ...
• Relaties tijdens Covid19 – Met je partner en met je Zelf
  Relaties zijn altijd een uitdaging. Niet alleen romantische, maar ook ouder-kind relaties, bij getrouwde stellen onderling of met (goede) vrienden. Denk eens aan je relatie met iemand die veel voor je betekent. Je zult zien dat er altijd ruimte is voor meer flexibiliteit en meer acceptatie. De pandemie maakt het misschien nog wel lastiger, of juist ...
• Me-time – Tijd voor jezelf maken
  Me-time – Juist tijdens de pandemie! De zomer staat weer voor de deur, al is de bewolking in alle opzichten vaak nog zeer wisselend. Je wil wel op vakantie maar kan het eigenlijk wel? Je wil wel met je vrienden feesten, maar is dat wel zo slim? Heb jij voldoende me-time? Wat je wel kunt doen is ...
• Wie ben ik? 
  “Wie ben ik?” is de belangrijkste vraag die je kunt stellen over het meest belangrijke project waar je mee bezig kunt zijn: jezelf! Hoe komt het eigenlijk dat dit niet HET onderwerp van jouw dag is? We praten over politiek, sport, beroemdheden en tegenwoordig natuurlijk heel veel over de Corona-crisis. Maar we vragen ons niet af ...
• Hoe ontdek je nieuwe kansen in tijden van VERANDERING
  Wij mensen zijn gewoontedieren. We voelen ons het prettigst als we omringd zijn door waar we al bekend mee zijn. We hebben duidelijke verwachtingen van onszelf en willen ook graag begrijpen wat anderen van ons verwachten. We proberen onze toekomstige acties te plannen en te voorspellen. We plannen, hopen, wensen én denken dat we weten ...
• Besmetting met het Corona-virus en de Zelf-Gevoel Methode om dat te voorkomen
  Besmetting met het Corona-virus en de Zelf-Gevoel Methode om dat te voorkomen   Gezond Zelf-Gevoel ziet het uitbreken van het Corona-virus wel degelijk als een wereldwijde verandering in onze realiteit van alle dag. Deze enorme bedreiging voor onze gezondheid zorgt ervoor dat we ons meer zorgen maken dan goed voor ons is. Hoe cultiveren we de wijsheid ...